Τον Σεπτέμβριο του 1974, επί Μεταπολίτευσης πια, κυκλοφόρησε ένα πολύ ξεχωριστό βιβλίο από τις εκδόσεις Ερμείας, που είχε τίτλο «Πολυτεχνείο: Από την κατάληψη στην εισβολή». Βασικά επρόκειτο για ένα λεύκωμα 160 σελίδων, στο οποίο συγκεντρώνονταν δεκάδες φωτογραφίες από τις ημέρες της εξέγερσης, της εισβολής κι εκείνων που επακολούθησαν – ένα διάστημα που ξεκινά την Τετάρτη 14 Νοεμβρίου και ολοκληρώνεται τη Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 1973.
 |
«Έξω αι ΗΠΑ», «Κάτω η Χούντα», «Ελευθερία», «Έξω οι Αμερικάνοι»… και νερά, πολλά νερά… |
Οι φωτογραφίες αυτές πάρθηκαν:
α) από δύο ταινίες της ολλανδικής τηλεόρασης, που γύρισαν οι Albert Coerant, Charles Schwietert και Henri Jenner,
Από τους πρώτους δημιουργούς που απαθανάτισαν τον αγώνα και το πνεύμα του Πολυτεχνείου ο εικαστικός Γιώργος Φαρσακίδης, της γενιάς της Αντίστασης.
β) από την ταινία του Δημήτρη Μακρή «Εδώ Πολυτεχνείο»,
γ) από τον φωτορεπόρτερ Αλέκο Βουτσαρά
Ωραία φωτογραφία τραβηγμένη από μέσα προς τα έξω. Απέναντι (δηλαδή στο βάθος) βλέπουμε ένα super market και μια ιδιωτική σχολή… κοστολόγων και προγραμματιστών ηλεκτρονικών υπολογιστών (από τις πρώτες, υποθέτω, που είχαν ανοίξει στην Αθήνα και μάλιστα απέναντι από το Πολυτεχνείο).
Ο κόσμος αρχίζει να μαζεύεται. Τα τρόλεϊ δεν μπορούν να περάσουν, κι εμείς διαβάζουμε τις διαφημίσεις που είναι τοποθετημένες πάνω τους.
«Θέατρον Ακάδημος/ Φρουρά στο Ρήνο/ Πέτρος Φυσσούν», «Σουηπστέηκ», αλλά και «Για σας κυρία μου/ Η εγκυκλοπαίδεια της σημερινής γυναίκας», «Η ιστορία της μητρότητος», «Ιστορία της ανθρωπότητος», «Ο θαυμαστός κόσμος των ζώων»… Γενικώς πολύ βιβλίο… για όλη την οικογένεια.
«Σας μιλάω σαν πατέρας»…
«Είμαστε δυο, είμαστε τρεις, είμαστε χίλιοι δεκατρείς…»
«Γενική απεργία», «Κάτω η χούντα», «Κάτω ο φασισμός», «Κάτω το ποδόσφαιρο»…
«Έχε εμπιστοσύνη στα ελληνικά χέρια»(!) πάνω από τις αφίσες του Cin - Cin, ενός από τα ροκ κλαμπ της εποχής (στην αρχή της Ζωοδόχου Πηγής).
Διαβάζουμε και τα ονόματα των συγκροτημάτων… Συγκρότημα, Παρέα, Δοκησίσοφοι, ο γνωστός μας Χρήστος Κυριαζής κ.ά.
Κι άλλα συνθήματα… «Η γη είναι δική μας», «Εργάτες Αγρότες Φοιτητές», «20% στη Παιδεία», «Αδούλωτη Ελλάδα», και τα κλασικά «Έξω αι ΗΠΑ», «Έξω το ΝΑΤΟ»…
Προσέξτε τον πυροβολητή πάνω στο τανκ που κρατάει πιστόλι…
«Οι σκιές στολές φοράνε»…
«Έξω αι ΗΠΑ», «Κάτω η Χούντα», «Ελευθερία», «Έξω οι Αμερικάνοι»… και νερά, πολλά νερά…
«Θάνατος στο φασισμό», «Μαρκεζίνη μασκαρά», «Δεν σε θέλει ο λαός πάρτον (πίθηκο) κι εμπρός» (κι αυτό για τον Μαρκεζίνη),
«Οι φοιτητές δεν βολεύονται βουλεύονται», «W.C. στον όροφο της Αρχιτεκτονικής»…
«Κάτω η χούντα», «Κάτω ο φασισμός», «Ελευθερία», «Όχι στον εμπαιγμό ενός τρελλού» (για τον Παπαδόπουλο),
«Έξω οι Αμερικάνοι» κι άλλα διάφορα…
Διαφήμιση του “Old Navy” στο βάθος.
«Θάνατος στο φασισμό», «Μαρκεζίνη μασκαρά», «Δεν σε θέλει ο λαός πάρτον (πίθηκο) κι εμπρός» (κι αυτό για τον Μαρκεζίνη), «Οι φοιτητές δεν βολεύονται βουλεύονται», «W.C. στον όροφο της Αρχιτεκτονικής»…
«Κάτω η χούντα», «Κάτω ο φασισμός», «Ελευθερία», «Όχι στον εμπαιγμό ενός τρελλού» (για τον Παπαδόπουλο), «Έξω οι Αμερικάνοι» κι άλλα διάφορα…
Ομόνοια και 3ης Σεπτεμβρίου. Τσόντα και τανκ. Το Νησί της Αμαρτίας… ψηλά… Εργάκι με το Γιώργο Στρατηγάκη και τη Λία Φλέσσα…
Η χούντα κάνει… παρέλαση τον Νοέμβρη στην Πανεπιστημίου. Έκαστος στο είδος του και ο Λουμίδης στους καφέδες…
 |
| Χωρίς Λόγια.. |
Αλίευση από Φώντας Τρούσας - LiFO.gr
***************************
Από τους πρώτους δημιουργούς που απαθανάτισαν τον αγώνα και το πνεύμα του Πολυτεχνείου ο εικαστικός Γιώργος Φαρσακίδης, της γενιάς της Αντίστασης.
Με δεκαεξίμισι χρόνια εξορίας. Τα τρεισήμισι από αυτά την περίοδο της χούντας.
Συνελήφθη την πρώτη μέρα του πραξικοπήματος. Με τη σύλληψή του μεταφέρεται στον Ιππόδρομο όπου η Χούντα συγκέντρωνε όλους τους συλληφθέντες προκειμένου μετά να τους στείλει στους τόπους εξορίας.
Εκεί, στον Ιππόδρομο τη δεύτερη μέρα σκότωσαν τον Παναγιώτη Ελή, το πρώτο θύμα της δικτατορίας.
Την τρίτη μέρα πήγαν τον Γιάννη Ρίτσο και άλλους και άλλους κατόπιν άλλων…
http://atexnos.gr/%CE%B5%CE%BE%CE%B9-%CF%87%CE%B1%CF.../...
goog_1434185678
Την Παρασκευή το απόγευμα βγήκαμε και πήγαμε γρήγορα στο σπίτι για ένα μπάνιο, 3 μέρες απλητοι . Εξάλλου δίπλα ήταν Μπενάκη 100.
Η μητέρα μου μας έδωσε μια παλιά γκρίζα κουβέρτα, που την εβαζε στο τραπέζι πάνω για να σιδερωνει, δεν είχαμε τότε σιδερωτηρια, και μας είπε:Πάρτε τη για το βράδυ , ολοκρυοτοι είστε, δύο βράδια άυπνοι.
Και μια τσάντα λεμόνια, που μας είπαν , ότι ήταν καλά να τα μυρίζετε , όταν πέφτουν τα δακρυγόνα.
http://atexnos.gr/%CE%B5%CE%BE%CE%B9-%CF%87%CE%B1%CF.../...
goog_1434185678
&
Η μητέρα μου μας έδωσε μια παλιά γκρίζα κουβέρτα, που την εβαζε στο τραπέζι πάνω για να σιδερωνει, δεν είχαμε τότε σιδερωτηρια, και μας είπε:Πάρτε τη για το βράδυ , ολοκρυοτοι είστε, δύο βράδια άυπνοι.
Και μια τσάντα λεμόνια, που μας είπαν , ότι ήταν καλά να τα μυρίζετε , όταν πέφτουν τα δακρυγόνα.
""Να προσέχετε παιδιά μου""
Τίποτα άλλο. Τι άλλο θα μπορούσε να μας πει μια Επονιτισα μάνα?
""Έλα, ρε μάνα , παιδιά είμαστε?""
Ίσα ίσα που προλάβαμε και μπήκαμε μέσα, πριν κλείσουν για βράδυ οι πόρτες.
Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά απόψε.Στεκομουνα με τον αδελφό μου, τον Θεοφιλο , τη Φώφη, τον Δημόπουλο,δε θυμάμαι πια με πόσους άλλους.Η κούραση από το ξενύχτι δύο ημερών, τα βράδυα στις συνελεύσεις, και το πρωί οι φωνές και τα συνθήματα, είχε κάνει την εμφάνιση της.
Ήξερα ότι είχα πάει εκεί με την ψυχή μου.
Κανείς δε θα μπορούσε να με πείσει να αποχωρήσω.
Δεν μπορούσα να χωνέψω την άποψη της προβοκάτσιας.Δεν θέλω να μιλήσω για αυτά.
Όμως να ξέρετε τα βράδια στις συνελεύσεις κι εκείνη ακόμα την ώρα χωρισμένοι είμαστε.
Τα δακρυγόνα έπεφταν από νωρίς.Αναβαμε φωτιές και χυναμε νερά. Μια λασπουρια όλα. Ο Λαλιώτης έκανε διαπραγματεύσεις στην κεντρική πύλη.
Τότε ήρθε η Νάντια (Βαλαβάνη) και μου είπε:
Θα πιάσετε μπράτσο με μπράτσο ,τα Κρητικακια μπροστά στη μικρή πόρτα ,που θα ανοίξει σε λίγο, που ήταν δίπλα στη μεγάλη πύλη. Θα κάνετε διάδρομο, περιφρουρημενο, και θα περάσουν λίγα φορεία με τραυματίες που έχουμε.
Εσείς ότι και να γίνει, ότι και να δείτε ,θα τραγουδάτε "το γελαστό παιδί".
Θυμάμαι πιαστηκαμε με το Θεόφιλο και τη Φώφη, Ταμιωλακη, και αρχίσαμε να τραγουδάμε.
Πόσο θαθελα να υπήρχε κάπου ένα μαγνητόφωνο, και να το ' χε γράψει.
Να ακούσετε πως τραγουδούσαν κάποια εικοσάχρονα, με μια φωνή που δε βγαίνει , γιατί είχε κλείσει πια 3 μέρες από τα συνθήματα και τα τραγουδια, για τα γελαστά παιδιά, που είχε παγώσει πια το χαμόγελο στο πρόσωπο τους. Πώς τραγουδάει κάποιος χωρίς φωνή!!!
Ψωμί παιδεία Ελευθερία!
Πότε θα κάνει ξαστεριά!!!
Μπροστά μας πέρασαν τα φορεία. Τα φέρετρα θα πρεπε να πω καλύτερα.
Γιατί ήταν σκεπασμένα τα πρόσωπα με σεντόνια?
Γύρισα και ρώτησα το Θεόφιλο.
Κοιταχτηκαμε. Δε μιλήσαμε.
Παγωσαμε προς στιγμήν.
Πεισμωσαμε. Και συνεχίσαμε να τραγουδάμε πιο δυνατά.
Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά απόψε.Στεκομουνα με τον αδελφό μου, τον Θεοφιλο , τη Φώφη, τον Δημόπουλο,δε θυμάμαι πια με πόσους άλλους.Η κούραση από το ξενύχτι δύο ημερών, τα βράδυα στις συνελεύσεις, και το πρωί οι φωνές και τα συνθήματα, είχε κάνει την εμφάνιση της.
Ήξερα ότι είχα πάει εκεί με την ψυχή μου.
Κανείς δε θα μπορούσε να με πείσει να αποχωρήσω.
Δεν μπορούσα να χωνέψω την άποψη της προβοκάτσιας.Δεν θέλω να μιλήσω για αυτά.
Όμως να ξέρετε τα βράδια στις συνελεύσεις κι εκείνη ακόμα την ώρα χωρισμένοι είμαστε.
Τα δακρυγόνα έπεφταν από νωρίς.Αναβαμε φωτιές και χυναμε νερά. Μια λασπουρια όλα. Ο Λαλιώτης έκανε διαπραγματεύσεις στην κεντρική πύλη.
Τότε ήρθε η Νάντια (Βαλαβάνη) και μου είπε:
Θα πιάσετε μπράτσο με μπράτσο ,τα Κρητικακια μπροστά στη μικρή πόρτα ,που θα ανοίξει σε λίγο, που ήταν δίπλα στη μεγάλη πύλη. Θα κάνετε διάδρομο, περιφρουρημενο, και θα περάσουν λίγα φορεία με τραυματίες που έχουμε.
Εσείς ότι και να γίνει, ότι και να δείτε ,θα τραγουδάτε "το γελαστό παιδί".
Θυμάμαι πιαστηκαμε με το Θεόφιλο και τη Φώφη, Ταμιωλακη, και αρχίσαμε να τραγουδάμε.
Πόσο θαθελα να υπήρχε κάπου ένα μαγνητόφωνο, και να το ' χε γράψει.
Να ακούσετε πως τραγουδούσαν κάποια εικοσάχρονα, με μια φωνή που δε βγαίνει , γιατί είχε κλείσει πια 3 μέρες από τα συνθήματα και τα τραγουδια, για τα γελαστά παιδιά, που είχε παγώσει πια το χαμόγελο στο πρόσωπο τους. Πώς τραγουδάει κάποιος χωρίς φωνή!!!
Ψωμί παιδεία Ελευθερία!
Πότε θα κάνει ξαστεριά!!!
Μπροστά μας πέρασαν τα φορεία. Τα φέρετρα θα πρεπε να πω καλύτερα.
Γιατί ήταν σκεπασμένα τα πρόσωπα με σεντόνια?
Γύρισα και ρώτησα το Θεόφιλο.
Κοιταχτηκαμε. Δε μιλήσαμε.
Παγωσαμε προς στιγμήν.
Πεισμωσαμε. Και συνεχίσαμε να τραγουδάμε πιο δυνατά.
Πολύ αργότερα το τανκ άναψε τα φώτα του, και καταλάβαμε ότι θα έμπαινε μέσα.
Τραβηχτηκαμε βίαια πίσω.
Εκεί λύθηκαν τα χέρια μας με το Θεόφιλο. Δεν τον ξαναείδα. Χαθήκαμε.
Η πόρτα έπεσε πάνω στο αμάξι του πρύτανη.
Τραβηχτηκαμε βίαια πίσω.
Εκεί λύθηκαν τα χέρια μας με το Θεόφιλο. Δεν τον ξαναείδα. Χαθήκαμε.
Η πόρτα έπεσε πάνω στο αμάξι του πρύτανη.
Ήμουν τέσσερα μέτρα πίσω,κι όλα τα παιδιά, που ήταν στα κάγκελα δεξιά κι αριστερά της πόρτας τραβήχτηκαν και προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο της αυλής.
Γλυστρησα στη λάσπη κι έπεσα κάτω.
Με πατούσαν και σκεφτόμουν δύο πράγματα.
α) Τώρα θα πεθάνω
β) Αν κατορθώσω , να στηριχτώ στα χέρια μου, και να κάνω έτσι με το κορμί μου ένα κεκλειμενο επίπεδο μπορεί και να ζήσω, γιατί δε θα μου πατήσουν το κεφάλι.
Κατάφερα και το κανα.
Με πατούσαν παντου , μέχρι τη μέση, και μετά καταλάβαιναν εκεί κάτω είναι άνθρωπος , κι είτε σκουντουφλουσαν κι έπεφταν , είτε με πηδούσαν.
Όταν πέρασε κι ο τελευταίος, και μπήκε και το τανκ και σταμάτησε , πίσω μου, σηκώθηκα σιγά σιγά με όση δύναμη μου είχε μείνει.
Τα είχα χάσει όλα. Δεν είχα τίποτα. Την κουβέρτα, το ταγαρι μου, που μέσα είχε την ταυτότητα μου, τα κλειδιά μου, το πορτοφόλι , την ατζέντα μου... Καταλαβαίνετε τι σήμαινε αυτό. Τι απειρία , να πηγαίνω σε κατάληψη , κρατώντας όλα αυτά επάνω μου.Τα ρούχα μου ήταν όλα μια λάσπη.
β) Αν κατορθώσω , να στηριχτώ στα χέρια μου, και να κάνω έτσι με το κορμί μου ένα κεκλειμενο επίπεδο μπορεί και να ζήσω, γιατί δε θα μου πατήσουν το κεφάλι.
Κατάφερα και το κανα.
Με πατούσαν παντου , μέχρι τη μέση, και μετά καταλάβαιναν εκεί κάτω είναι άνθρωπος , κι είτε σκουντουφλουσαν κι έπεφταν , είτε με πηδούσαν.
Όταν πέρασε κι ο τελευταίος, και μπήκε και το τανκ και σταμάτησε , πίσω μου, σηκώθηκα σιγά σιγά με όση δύναμη μου είχε μείνει.
Τα είχα χάσει όλα. Δεν είχα τίποτα. Την κουβέρτα, το ταγαρι μου, που μέσα είχε την ταυτότητα μου, τα κλειδιά μου, το πορτοφόλι , την ατζέντα μου... Καταλαβαίνετε τι σήμαινε αυτό. Τι απειρία , να πηγαίνω σε κατάληψη , κρατώντας όλα αυτά επάνω μου.Τα ρούχα μου ήταν όλα μια λάσπη.
Αλλά εμένα , αυτό που με απασχολούσε εκείνη την ώρα, ήταν ότι είχα χάσει τα μυωπικα γιαλιά μου, που μου έπεσαν πεφτοντας και δεν είχε μείνει ούτε ίχνος.Δεν εβλεπα τη μύτη μου.
Σκουντουφλοντας έφτασα στο αριστερό κτίριο , που είχαν μαζευτεί παιδιά, και ειπα στο διπλανό μου άγνωστο νεαρό.
- Μπορω να σε κρατώ από το χέρι, αν δε μας σκοτώσουν, για να βγούμε εξω , γιατί δε βλέπω τίποτα χωρίς γιαλιά?
- Μπορω να σε κρατώ από το χέρι, αν δε μας σκοτώσουν, για να βγούμε εξω , γιατί δε βλέπω τίποτα χωρίς γιαλιά?
Και μου είπε:
Βεβαίως . Πιάσου από το μπράτσο μου. Μη φοβάσαι τίποτα.
Έχω μαύρη ζώνη καράτε.
Βεβαίως . Πιάσου από το μπράτσο μου. Μη φοβάσαι τίποτα.
Έχω μαύρη ζώνη καράτε.
Χαχαχαχα! Γελάω τώρα!
Θυμάμαι ότι και τότε γέλασα. Και σκέφτηκα.
Φαίνεται πρώτη φορά , του ζήτησε κορίτσι να τον πιάσει από το χέρι.
Τώρα συλλογιζουμε ότι και στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής μου, πάντα υπήρχε παραδίπλα το γέλιο.
Κι επίσης έχω ένα φίλο καλό, που όταν του λέω κάποιο πρόβλημα, πάντα μου λέει ήρεμα: "Μη φοβάσαι τίποτα. Μη φοβάσαι. "
Περίεργη που 'ναι η ζωή.
Έτσι λοιπόν αυτό το νεαρό παιδί, με οδήγησε έξω.
Δεν ξέρω ποιος είναι.
Ούτε αν ζει.
Βγηκαμε από την κεντρική πύλη, σκονταφτοντας, στα κάγκελα, στο αυτοκίνητο.
Όσοι βγηκαν από τις πλαϊνές , τους περίμεναν οι κλούβες. Συνελήφθηκαν όπως κι ο Θεόφιλος, που βγήκε απ' την Τοσίτσα.
Καταφέραμε και φθάσαμε σε μια πολυκατοικία, που είχε την πόρτα της ανοιχτή , στη Στουρνάρα , και στοιβαγχτηκαμε σ' ένα φιλόξενο διαμέρισμα και στο διπλανό, που έγραφε στο κουδούνι, Τραϊφόρος, Βέμπο.
Δεν θα συνεχίσω άλλο....
Ίσως δεν έπρεπε να γράψω ούτε αυτά.
Ίσως έπρεπε να γράψω μόνο.
ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΖΕΙ!
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ!!!
 |
| Τα γεγονότα που περιγράφονται στο σκίτσο διαδραματίζονται το Νοέμβρη του '73 και ο γυαλάκιας είναι προφανώς ένας αντιδραστικός αμερικανόδουλος τύπος που λέει το γνωστό επιχείρημα της κυρίαρχης προπαγάνδας ότι αν βγούμε από το ΝΑΤΟ θα εισβάλλουν οι Τούρκοι την άλλη μέρα... Το σκίτσο έχει ειρωνική διάθεση, τραγική ειρωνεία θα έλεγα, γιατί μας αναγκάζει να σκεφτούμε ότι λίγους μήνες μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και το σύνθημα έξω οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, γίνεται η εισβολή και κατοχή της μισής Κύπρου, όντας όλα τα εμπλεκόμενα κράτη (Κύπρος, Τουρκία, Ελλάδα) μέλη του ΝΑΤΟ! Επομένως ο σκιτσογράφος θέλει να στείλει το μήνυμα ότι τελικά το γεγονός ότι είμαστε μέλη του ΝΑΤΟ δεν μας δημιουργεί καμία ασφάλεια, Tουναντίον.... Από Thesska Katerina |